هندوانه یک میوه تابستانی لطیف، آبدار، آرامبخش و مسکن التهابات درونی است که اصولا برای رفع عطش در اوج گرمای تابستان مصرف می‌شود و مورد پسند بسیاری از مردم است. طبیعت هندوانه سرد و تر است و برای افراد گرم‌مزاج بسیار مطلوب است.
هندوانه گیاهی است یکساله و یک پایه ساقه آن خزنده و پیچک دارد و برگهای آن پهن با بریدگیهای عمیق می باشد . گلهای آن کوچک و زردرنگ است . میوه آن رگدار یا دراز . پوست آن سبز رنگ و داخل آن قرمز می باشد . تخمه هندوانه بر حسب انواع مختلف آن ممکن است سیاه ، قرمز ، سفید و یا زرد باشد .

هندوانه از ۹۲ درصد آب و ۸ درصد قند طبیعی تشکیل شده است و فاقد چربی است ولی سرشار از ویتامین‌های A، B، C، پروتئین، منیزیم، آهن، کلسیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و لیکوپن می‌باشد.

تخمه آجیلی آن نیز که بیشتر به نام تخمه «جابانی» معروف است از نظر ویتامین‌های A و C ضعیف است ولی منبع غنی از چربی‌های ضروری، ویتامین E، روی و کلسیم است. در ۱۰۰ گرم تخمه هندوانه ۵۹۰ کالری انرژی و در هر ۱۰ عدد آن ۵ کالری انرژی نهفته است.


خواص درمانی

هندوانه شوینده خوب کلیه‌هاست. ادرار شفافی که بعد از مصرف هندوانه از کلیه‌ها تراوش می‌شود گواه صادقی بر این ادعاست. پس از مصرف هندوانه بدن از سه طریق: ادرار، مدفوع و عرق، سموم را دفع می‌کند به همین دلیل خیلی زود شادابی و طراوت مخصوصی به انسان دست می‌دهد.

هندوانه منبع خوب آنتی‌اکسیدانی به نام «لیکوپن» است. لیکوپن یک رنگدانه شیمیایی است که باعث رنگ قرمز هندوانه می‌شود.

این آنتی‌اکسیدان می‌تواند رادیکال‌های آزاد را که موجب اکسیده شدن کلسترول بد (LDL)    و رسوب آن در رگ‌های خونی می‌شود خنثی کند و از سکته‌های قلبی و مغزی و تنگی و التهاب عروق مجاری تنفسی جلوگیری کرده و شدت حملات آسم را کاهش دهد. همچنین لیکوپن می‌تواند در پیشگیری از سرطان روده و سرطان پروستات در آقایان و سرطان سینه در خانم‌ها موثر باشد.

به دلیل آن‌که هندوانه سرشار از پتاسیم است، در تعدیل فشار خون موثر بوده و از طریق افزایش ادرار، سدیم اضافی بدن را دفع می‌کند.

هندوانه صفرابر است و از ایجاد رسوبات صفراوی در کیسه صفرا و بیماری‌های کبدی جلوگیری می‌کند و می‌تواند به تعدیل چربی خون کمک کند.

خوردن تخمه هندوانه کرم‌های معده و روده را از بین ‌می‌برد و برای درمان سوزش ادرار، زخم مثانه و همچنین تسکین‌ سرفه مفید است.

مربای پوست هندوانه برای رفع حرارت بدن، رفع تشنگی و گرمازدگی بسیار مفید است.

پوست سفید داخل هندوانه برای زخم و چرک گلو و دهان بسیار موثر است.

منیزیم و ویتامین B موجود در هندوانه در تسکین و آرامش اعصاب بسیار مفید بوده و به رفع کم‌خوابی کمک شایانی می‌کند.


هندوانه از نظر طب قدیم ایران سرد است . گرما را برطرف می کند و بهترین میوه تابستان است . 

خواص داروئی هندوانه به صورت موردی عبارتند از:
1)هندوانه مدر است و به پائین آوردن فشار خون کمک می کند
2)هندوانه معده را تقویت می کند
3)پوست سفید داخل هندوانه برای زخم گلو و دهان بسیار موثر است
4)مغز تخمه هندوانه کرم های معده و روده را از بین می برد
5)هندوانه برای ورم مثانه مفید است
6)هندوانه بدن را تازه شاداب می کند
7)هندوانه برای اشخاص گرم مزاج بسیار خوب است
8)آب هندوانه مخلوط با سکنجبین علاج کننده یرقان و دفع کننده سنگ کلیه است
9)برای خنک کردن بدن در روزهای گرم تابستان هندوانه را با شکر بخورید
10)برای برطرف کردن تب و اخلاط بدن هندوانه را با شیر خشت بخورید
11)برای رفع خارش بدن هندوانه را با تمبر هندی بخورید
12)هندوانه را باید همیشه بین دو غذا خورد یعنی تقریبا سه ساعت بعد ازغذا و یکساعت قبل از غذا . زیرا اگر بلافاصله بعد از غذا خورده شود در هضم غذا اختلال ایجاد می کند همچنین نباید آنرا با میوه های دیگر مخلوط کرد زیرا تولید نفخ شکم می کند